Vitamine A
Vitamine A is een zeer sterke anti-oxidant. Ze is goed bestand tegen hoge temperaturen, maar lucht- en lichtgevoelig.
Je vindt vitamine A voornamelijk in voedingsmiddelen die rode, oranjerode, groene of gele pigmenten hebben.
Vitamine A wordt ook retinol genoemd. Deze vind je voornamelijk terug in dierlijk voedsel.
Plantaardige bronnen bieden bètacaroteen of provitamine A aan. Deze wordt slechts bij 45% van de mensen vlot omgezet tot vitamine A. Deze omzetting gebeurt in de darmen. Mensen die dus streng vegetarisch of veganistisch leven hebben een hogere kans om een tekort aan vitamine A te hebben.
Vitamine A is één van de 4 vetoplosbare vitaminen. Net zoals vitamine D, E en K. Je hebt een betere opname van deze vitaminen in je lichaam als je ze samen met een vetrijke maaltijd inneemt (voorbeeld: salade met een plantaardige olie)
Functies:
- Gezichtsvermogen:
Vitamine A ondersteunt de vorming van lichtpigment of rhodopsine. Hierdoor kunnen je ogen zich beter aanpassen in het duister.
Vitamine A is een sterke anti-oxidant van de retina of het netvlies. Het beschermt je ogen tegen leeftijdsgebonden achteruitgang van het gezichtsvermogen, ook wel maculadegeneratie genoemd.
- Gezond epitheel van de huid en de slijmvliezen:
Het epitheel is hetzelfde als dekweefsel. Het zorgt dus voor een stevigere, sterkere huid en slijmvliezen.
Hierdoor heb je een betere weerstand tegen infecties en minder neiging tot ontsteking. Er is een betere wondgenezing en de huid is beter beschermd tegen UV-schade en huidkanker.
- Belangrijk voor de groei, gezonde botten, tanden, haren en nagels
- Anti-oxidantia in vetweefsel
Hiermee is vitamine A ook belangrijk in de preventie van ouderdomsverschijnselen.
Voedingsbronnen van vitamine A
- Bètacaroteen (vnml. plantaardig)
- ongeraffineerde rode palmolie
- donkergroene groenten: spinazie, andijvie, broccoli, boerenkool, ...
- rode en gele groenten: wortels, zoete aardappel, pompoen, rode pepers, ...
- oranje en gele vruchten: papaja, perzik, avocado, abrikozen, ...
- Vitamine A of retinol (enkel dierlijk)
- lever, levertraan, leverproducten
- vette vis (haring, sardines, heilbot, ...)
- eidooier, boter, melk, kaas, room, ...
Met vetoplosbare vitaminen moet je altijd een beetje voorzichtig zijn. Deze worden door het lichaam niet meteen uitgescheiden als je er te veel van binnen neemt. Mogelijke klachten bij een teveel aan vitamine A zijn:
hoofdpijn, misselijkheid, leverintoxicatie, afwijkingen aan de ogen
Maar dat betekent natuurlijk niet dat je sowieso een teveel aan vitamine A hebt indien je één van deze klachten mocht ervaren. Hiervoor is steeds een klinisch onderzoek nodig bij een arts.